Tekst promocyjny.
Wraz ze wzrostem świadomości prawnej społeczeństwa polskiego oraz migracji Polaków w poszukiwaniu lepszych warunków życia, coraz częściej pojawia się problem egzekucji zaległych świadczeń wynikających z prawa spadkowego. Jednym z takich świadczeń jest prawo do zachowku.
Roszczenia o zachowek przedawniają się jak inne zobowiązania finansowe.
Termin przedawnienia reguluje art. 1007 kodeksu cywilnego i wynosi 3 lata lub 5 lat. Ponieważ ustawa zmieniająca kodeks cywilny w zakresie art. 1007 k.c. weszła w życie z dniem 23 października 2011 r., dla roszczeń o zachowek powstałych przed tą datą, stosować należy termin 3 letni przedawnienia roszczeń. Roszczenia o zachowek powstałe po dacie 23 października 2011r. ulegają przedawnieniu po 5 latach. Okres przedawnienia roszczeń o zachowek zaczyna biec od dnia ogłoszenie testamentu zmarłego. Upływ tego terminu może zostać przerwany przez czynność prawną dłużnika polegającą na uznaniu długu. Kwestię tę reguluje art. 123 k.c. wskazując, że bieg przedawnienia przerywa się przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje.
Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 marca 2003 r.( sygn. I CKN 11/01, LEX nr 83834) uznanie roszczenia w rozumieniu art. 123 § 1 pkt 2 k.c. występuje w każdym wypadku wyraźnego oświadczenia woli lub też innego jednoznacznego zachowania się dłużnika wobec wierzyciela, z którego wynika, że dłużnik uważa roszczenie za istniejące.
Tak więc oświadczenie dłużnika musi być złożone w obecności wierzyciela i wobec niego, oraz dotyczyć zapłaty konkretnej kwoty z jakiego tytułu prawnego.
Istnieje również pogląd – pomimo występujących w tym zakresie kontrowersji – że jednostronne oświadczenie nie musi być złożone w obecności drugiej strony i może być złożone w taki sposób, który zapewni możność drugiej stronie zapoznania się z nim.
W literaturze, jak i w orzecznictwie zagadnienie to nie jest szeroko omawiane, tym niemniej na użytek niniejszych rozważań wystarczające będzie stwierdzenie, że oświadczenie o uznaniu długu dokonane po upływie przedawnienia – o ile nie przemawiają za tym jakieś wyjątkowe okoliczności – powinno być poczytane za zrzeczenie się zarzutu przedawnienia. (por. wyrok SN z 22 lutego 1958r. – OSPiKA 1959 poz.8). A skoro tak, to wyjaśnienia wymagają skutki takiego zrzeczenia, dla dalszego biegu terminu przedawnienia.
Otóż zrzeczenia się zarzutu przedawnienia roszczenia przywraca naturalnemu zobowiązaniu charakter skutecznie zaskarżalnego, z tą wszakże konsekwencją, że bieg przedawnienia tego roszczenia rozpoczęty zostaje na nowo w granicach właściwych dla tego roszczenia. Oznacza to możność dochodzenia roszczenia przez uprawnionego na wcześniejszych zasadach, z ponownym ograniczeniem czasowym jego dochodzenia, jaki jest właściwy dla tego zobowiązania, z uwzględnieniem daty granicznej 23 października 2011r . Roszczenia z tytułu zachowku w dacie zrzeczenia podlegać będą 3. lub 5. letniemu terminowi przedawnienia.
Dotychczasowe rozważania uwzględniają najbardziej korzystną, bo liberalną formę wykładni obowiązujących przepisów w zakresie dochodzenia roszczeń o zachowek. Bardziej konserwatywne zasady mają znaczenie przy wykładni art. 5 k.c. w zw. z art. 1007 k.c. W orzecznictwie sądowym podkreśla się, że w tym wypadku należy mieć na uwadze – ze względu na charakter tego przepisu – wszystkie ale wyjątkowe okoliczności sprawy występujące tak po stronie wierzyciela, jak i dłużnika. Przyjęcie odmiennej interpretacji niweczyłoby bowiem istotę instytucji prawnej przedawnienia(art. 117 k.c.).
Zapraszamy do korzystania z usług Kancelarii
Kancelaria Prawna Omega
ul. Traugutta 2 lok.3, Ostrowiec Świętokrzyski prawnikostrowiec.pl
fot. Kancelaria Omega
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych ogłoszeń.
