Twoja sytuacja finansowa uległa poprawie, zastanawiasz się więc nad wcześniejszą spłatą kredytu. Zanim zaczniesz działać przeczytaj poniższy tekst.
Osoby znajdujące się w gronie wybrańców, mogących pozwolić sobie na wcześniejszą spłatę kredytu, mogą zrobić to na dwa sposoby. Pierwszy to nadpłata, czyli spłata kwoty wyższej niż wynika to z wysokości raty kredytowej. Wariant ten może służyć skróceniu okresu kredytowania lub obniżeniu wysokości raty bez zmiany terminu ostatecznej spłaty zobowiązania.
Drugim wariantem jest przedterminowa, całkowita spłata kredytu. Należy pamiętać, że czynność ta jest szczególnie narażona na konieczność zapłaty dodatkowej prowizji. Polityka banków w tym zakresie jest w pewnym sensie zrozumiała, gdyż udzielając kredytów hipotecznych osiągają one największy dochód tytułem wieloletniego pobierania odsetek. Prowizja za wcześniejszą spłatę jest zatem rekompensatą za utracone zyski w przyszłości.
W przypadku umów o kredyt konsumencki zawartych przed 18 grudnia 2011 r. konsument może spłacić kredyt konsumencki przed terminem przewidzianym w umowie, a kredytodawcy nie wolno zastrzegać za tę czynność prowizji. Takie rozwiązanie przewidywał art. 8 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim.
Nie oznacza to jednak pełnej dowolności. Momenty dokonania spłat powinny odpowiadać terminom wnoszenia rat określonych w umowie. Należy wcześniej poinformować kredytodawcę o planowanej przedterminowej spłacie – musimy zrobić to najpóźniej w terminie 3 dni przed dokonaniem spłaty. Wzajemne rozliczenia kredytodawcy z konsumentem powinny nastąpić w ciągu 14 dni od spłaty należności.
Przedterminowa spłata kredytu oprocentowanego zaciągniętego na podstawie umowy zawartej przed 18 grudnia 2011 r. oznacza, że nie jesteśmy zobowiązani do uiszczenia oprocentowania za okres po spłacie kredytu. W razie gdy wzięliśmy w trakcie obowiązywania starej ustawy kredyt nieoprocentowany (np. raty 0%), to mamy prawo do zmniejszenia zapłaconych kredytodawcy prowizji i opłat. Zmniejszenie to jest proporcjonalne do okresu, o który skrócono czas korzystania z kredytu.
Ponieważ w przypadku umów zawartych przed 18 grudnia 2011 r. uprawnienie do wcześniejszej spłaty kredytu bez konieczności zapłaty dodatkowych prowizji jest jednym ze znaczących uprawnień kredytobiorcy, to kredytodawca miał obowiązek podać w pisemnej umowie kredytowej informacje o uprawnieniu do przedterminowej spłaty kredytu, jak również informacje o skutkach takiej wcześniejszej spłaty. Sankcją za brak pełnej informacji o tym uprawnieniu jest przewidziana w art. 15 ust. 1 starej ustawy tzw. sankcja darmowego kredytu, czyli możliwość spłaty kredytu bez oprocentowania i innych kosztów kredytu normalnie należnych kredytodawcy (z wyjątkiem kosztów ubezpieczenia i zabezpieczenia kredytu).
Zgodnie z obowiązującą od 18 grudnia 2011 r. ustawą z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, konsument ma prawo w każdym czasie do spłaty całości lub części kredytu przed terminem określonym w umowie. Co więcej, kredytodawca nie może uzależnić wcześniejszej spłaty kredytu od jego poinformowania przez konsumenta. Wcześniejsza spłata ma skutki finansowe dla obu stron umowy. W przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o koszty należne za okres, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą. Kredytodawca może jednak zastrzec sobie w umowie (choć nie musi) prowizję za spłatę kredytu przed terminem. Nie zawsze jednak prowizja będzie przysługiwała.
Pobranie prowizji jest dozwolone, gdy spłata kredytu przed terminem przypada na okres, w którym stopa oprocentowania kredytu jest stała, a kwota spłacanego w okresie 12 kolejnych miesięcy kredytu jest wyższa niż trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (ogłaszanego przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim). Ponadto maksymalna wysokość ewentualnej prowizji jest określona ustawowo. Prowizja nie może przekraczać 1% spłacanej części kredytu, jeżeli okres między datą spłaty kredytu a terminem spłaty kredytu przekracza jeden rok. Gdy okres ten jest krótszy prowizja za spłatę kredytu przed terminem nie może przekraczać 0,5% spłacanej części kwoty kredytu.
To jednak nie wszystko. Prowizja nie może być wyższa niż wysokość odsetek, które konsument byłby zobowiązany zapłacić w okresie między spłatą kredytu przed terminem, a uzgodnionym terminem zakończenia umowy, a także nie może być wyższa niż bezpośrednie koszty kredytodawcy związane z tą spłatą. Są też przypadki, gdy prowizja w ogóle nie przysługuje, nawet gdy zostały spełnione wymienione wyżej warunki. Dotyczy to umów kredytu w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym, jak również umów, w których spłata została dokonana zgodnie z umową ubezpieczenia zawartą w celu zabezpieczenia spłaty kredytu.
W przypadku kredytów hipotecznych, do momentu wejścia w życie ustawy o kredycie hipotecznym (22 lipca 2017 roku) banki miały pełną dowolność w ustalaniu okresu obowiązywania i wysokość prowizji za wcześniejszą spłatę kredytów tego typu.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, banki udzielające kredytów hipotecznych o zmiennej stopie procentowej, mogą stosować prowizję za przedterminową spłatę maksymalnie przez 3 lata od rozpoczęcia spłaty kredytu. Opłata ta może wynosić maksymalnie 3,00% wartości spłaconej kwoty, jednak nie może przekroczyć kwoty odsetek naliczonych od spłacanej kwoty w okresie roku od momentu faktycznej spłaty. Co ważne część banków rezygnuje z pobierania prowizji za przedterminową spłatę kredytu.
Zapraszamy do korzystania z naszych usług.
Kancelaria Prawna Omega
ul. Traugutta 2 lok.3, Ostrowiec Świętokrzyski prawnikostrowiec.pl
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych ogłoszeń.
