Prezydent Ostrowca Świętokrzyskiego Jarosław Górczyński wziął udział dzisiaj w debacie na temat samorządności, która odbyła się w Sandomierzu, na Zamku Królewskim. Debata odbyła się z udziałem między innymi: Jerzego Stępnia, sędziego Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku, burmistrza Sandomierza Marcina Marca, prezydenta Poznania Jacka Jaśkowiaka, prezydenta Starachowic Marka Materka, oraz wójta Łoniowa Szymona Kołacza. Spotkanie odbyło się pod hasłem „O samorządzie – dla samorządowców. W 30. rocznicę samorządności w Polsce” .
– Zawsze jest warto dyskutować o samorządzie, ponieważ samorząd ciągle się rozwija i dobrze, by było, gdyby ten rozwój szedł w dobrą stronę – mówi prezydent Ostrowca Świętokrzyskiego Jarosław Górczyński. – Żeby samorząd nie był ograniczany z żadnych stron. Dla mnie ogromną przyjemnością jest to, że mogę wspólnie ze współtwórcą samorządu prof. Jerzym Stępniem i innymi samorządowcami rozmawiać o ideii samorządności. Obecnie największymi problemami samorządów to spięcie budżetów. Obchodzimy 30 – lecie Samorządu, a reforma samorządowa to chyba jedyna, która udała się w naszym kraju. Samorząd przez te 30 lat pokazał, że to była dobra reforma. Obecnie samorządy borykają się z wieloma problemami, na które nie mają wpływu. Na barki samorządu spada coraz więcej obowiązków, jest na ich realizacje coraz mniej pieniędzy. Mieszkańcy widzą jak pod wpływem samorządu zmieniają się i wyglądają ich miasta. Prezydenci, burmistrzowie, wójtowie odpowiadają przed swoimi wyborcami. To oni bezpośrednio odpowiadają za rozwój miejscowości.
Zdaniem profesora Jerzego Stępnia system samorządowy działa sprawnie i nie należy przeszkadzać w jego rozwoju.
30-lecie samorządności obchodzone było 27 maja br., jednak w tym czasie, z racji znaczących obostrzeń związanych z koronawirusem konferencja nie mogła się odbyć.
Debata podzielona była na dwie części, jedna z nich dotyczyła historii samorządu i zmian, jakie zaszły od 1990 roku do obecnego czasu. W drugiej części paneliści opowiadali o różnicach w funkcjonowaniu samorządu z racji wielkości gmin i miast, ale również podkreślony został fakt wspólnej, spójnej i partnerskiej misji samorządu.
W Zamku Królewskim uczestników debaty powitał gospodarz miasta Marcin Marzec, który zacytował prof. Rogulskiego, który w niezwykle treściwy sposób pokazał zmianę, jaka miała zajść dzięki powołaniu do życia samorządów lokalnych – […] reforma samorządowa polegała przede wszystkim na przełamaniu pięciu monopoli totalitarnego państwa. Pierwszy – polityczny, został przełamany dzięki wolnym wyborom. Drugi to monopol władzy – PRL była państwem ze ściśle ustaloną hierarchią, w ramach której władze gminne podlegały władzom wojewódzkim, a te państwowym. Reforma dała samorządom autonomię. Trzeci to monopol własności – przed 1990 rokiem terenowe organy administracji nie miały osobowości prawnej i tylko administrowały majątkiem państwowym. Dzięki reformie gminy otrzymały nieruchomości. Przełamanie czwartego monopolu polegało na usamodzielnieniu finansowym gmin – do tej pory działały w ramach budżetu państwa. Piąty naruszony monopol to przekazanie samorządom pracowników, dotąd zatrudnionych w administracji państwowej.
Uczestnicy debaty w pierwszym panelu poruszali temat ewolucji samorządu przez 3 dekady. Mówili o kompletności ustawy oraz o zmianach jakie zaszły w jej obrębie. Z nostalgią wspominali początki samorządu terytorialnego, kiedy to formowała się u podstaw oddolna myśl samorządowa wśród pierwszych radnych, pierwszych wójtów, burmistrzów, prezydentów wybieranych jeszcze wówczas przez radę, a nie w wyborach bezpośrednich. Niezwykle ciekawie i obszernie historię powstania samorządów opisał prof. Jerzy Stępień, wspominając o radości, jaka towarzyszyło twórcom ustawy ze względu na przeświadczenie o uwolnieniu się spod pręgierza komunistycznej, w pełni scentralizowanej władzy.
Kolejnym punktem debaty była rozmowa o potrzebach małych i większych miast, o różnicach w ich funkcjonowaniu oraz o wspólnej misji, która łączy wszystkich samorządowców. Uczestnicy debaty zgodnie podkreślali, że samorząd jest najbliżej potrzeb obywatela. Wspominano również o tym, że na przestrzeni lat powstało wiele wartościowych inwestycji i inicjatyw, które mogły zostać zrealizowane dzięki samorządowi.
Do dyskusji włączyli się również goście wydarzenia – prezydenci i burmistrze sąsiadujących miast oraz parlamentarzyści, którzy podobnie jak uczestnicy debaty mówili o wartości samorządu lokalnego, a także o partnerstwach samorządowych, które mogą być niezwykle przydatne w sięganiu po środki w nowej perspektywie unijnej.
Spotkanie zakończył poczęstunek i rozmowy we foyer Sali rycerskiej Zamku Królewskiego.
